Περιληπτικά, η υδροπονική είναι μια μέθοδος καλλιέργειας φυτών χωρίς χώμα, με προσθήκη μειγμάτων θρεπτικών ορυκτών στο νερό απ’ όπου το φυτό αντλεί την τροφή του. Φυτά καλλιεργούνται σε αδρανές μέσο (όπως τον περλίτη, το χαλίκι, τον πετροβάμβακα, ή σε ίνες από τον φλοιό της καρύδας) με τις ρίζες τους σε νερό (που περιέχει μόνο ανόργανο θρεπτικό διάλυμα). Θεωρείται όμως αυτό το είδος καλλιέργειας βιολογική;
Βασικά, όχι! Στην υδροπονία παρέχονται άμεσα στα φυτά τα ανόργανα άλατα που απαιτούνται για την ανάπτυξη τους. Το πρόβλημα μ’ αυτό είναι ότι οι ουσίες αυτές είναι ως ένα μεγάλο βαθμό χημικές. Το αποτέλεσμα όμως είναι βέβαια πολύ υψηλότεροι ρυθμοί ανάπτυξης από την συμβατική καλλιέργεια στο χώμα, σαφώς ανώτερη ποιότητα στην εμφάνιση. Βέβαια η αγορά δείχνει ότι ο μέσος πελάτης προτιμάει λαχανικά και φρούτα που είναι οπτικά όμορφα, παρότι δεν είναι οργανικά / βιολογικά. Οι υποστηρικτές της υδροπονικής λένε ότι το είδος των υλικών που έχουν εγκριθεί για χρήση στη «βιολογική καλλιέργεια» σε χώμα συχνά δεν είναι επαρκούς καθαρότητας και καλής ποιότητας για να χρησιμοποιηθούν για υδροπονική καλλιέργεια.
Τον 18ο αιώνα οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι στο νερό τα φυτά απορροφούν τα απαραίτητα μεταλλικά θρεπτικά συστατικά ως ανόργανα ιόντα. Σε φυσικές συνθήκες, το έδαφος συμπεριφέρεται ως δεξαμενή θρεπτικών ορυκτών, αλλά το ίδιο το έδαφος (χώμα) δεν είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη των φυτών. Όταν τα ορυκτά θρεπτικά συστατικά στο έδαφος διαλύονται στο νερό, οι ρίζες των φυτών είναι σε θέση να τα απορροφήσουν. Όταν λοιπόν τα απαιτούμενα θρεπτικά συστατικά εισάγονται τεχνητά στην παροχή του νερού σε ένα υδροπονικό σύστημα, το έδαφος δεν είναι πλέον απαραίτητο για τα φυτά να ευδοκιμήσουν. Σχεδόν κάθε χερσαίο φυτό μπορεί να αναπτυχθεί με την υδροπονική.
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε τους λόγους που τα «βιολογικά» προϊόντα κερδίζουν συνέχεια έδαφος. Κατά βάθος οι καταναλωτές γνωρίζουν τους κινδύνους που συνεπάγεται η κατανάλωση μη βιολογικών προϊόντων και ενώ θέλουν να αγοράζουν προϊόντα που δεν είναι μολυσμένα με επικίνδυνες χημικές ουσίες ή δηλητήρια, όμως συνήθως δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να το κάνουν ή απλά αγνοούν αυτό το γεγονός όπως κάνουν και οι καπνιστές πιστεύοντας ότι δεν θα τους βλάψει πραγματικά.
Υπάρχει σαφώς μια αυξανόμενη ζήτηση του αγοραστικού κοινού για τις μεθόδους καλλιέργειας που είναι κατάλληλες για τον ευαίσθητο πλανήτη μας και που δεν θα βλάπτουν το χώμα, ή γενικότερα το οικοσύστημα και δεν θα σπαταλούν εκατομμύρια τόνους νερού. Οι Υδροπονικές μέθοδοι καλλιέργειας ταιριάζουν κατά πολύ μεγάλο βαθμό σε αυτό το σύστημα αξιών μέχρι ένα βαθμό διότι δεν χρησιμοποιεί το έδαφος προστατεύοντας το, και το νερό που κατά καιρούς αποβάλλει από το σύστημα (λόγο υπερβολικού χημικού φορτίου – αν και αυτό πάλι βρίσκει τον δρόμο του στην φύση) είναι κατά πολύ λιγότερο από αυτό που σπαταλάει η καλλιέργεια στο χώμα.